Magiczny Kraków
69. rocznica Sonderaktion Krakau – aresztowania pracowników naukowych Uniwersytetu Jagiellońskiego i innych wyższych uczelni Krakowa w dniu 6 listopada 1939 r. Rektor i Senat Uniwersytetu Jagiellońskiego zapraszają na uroczystości Uniwersyteckiego Dnia Pamięci.
Uroczystości rozpocznie Msza św. odprawiona o godz. 8:00 w kolegiacie św. Anny. O godz. 9:30 uczestnicy uroczystości złożą wieńce na grobach zmarłych rektorów, profesorów i pracowników UJ na cmentarzach Rakowickim i Salwatorskim. Po nabożeństwie wieńce zostaną złożone pod tablicą pamiątkową w koszarach 20. Pułku Piechoty przy ul. Wrocławskiej 82.
O godz. 11:00 w sali 56 (dawna LXVI) Collegium Novum przy ul. Gołębiej 24 rozpoczną się dalsze uroczystości. W programie znalazły się m.in. wystąpienia rektora UJ, prof. Karola Musioła, prorektora Uniwersytetu Ruprechta Karola w Heidelbergu, prof. Thomasa Pfeiffera, b. rektora Uniwersytetu Ruprechta Karola w Heidelbergu, prof. Petera Hommelhoffa, wręczenie nagrody im. Stanisława Kutrzeby, wspomnienie o prof. Józefie Wolskim prof. Marii Dzielskiej z Instytutu Historii UJ. O godz. 12:00 odbędzie się apel poległych. Na zakończenie uroczystości zostaną złożone kwiaty pod tablicami w Collegium Novum i pod Dębem Wolności. (JD).
———
Sonderaktion Krakau w Wikipedii
Sonderaktion Krakau – niemiecka akcja pacyfikacyjna skierowana przeciwko środowisku polskich uczonych, przeprowadzona 6 listopada1939 r. w Krakowie.
W ramach akcji uwięziono 183 osoby, w tym 144 pracowników Uniwersytetu Jagiellońskiego, 21 Akademii Górniczej i 3 wykładowcówAkademii Handlowej, przybyłych na uniwersytet na „wykład” niemieckiego oficera Obersturmbannführera SS Brunona Müllera. Zgromadzeni w sali 56 Collegium Novum profesorzy usłyszeli, że w związku z ich wrogim nastawieniem do nauki niemieckiej i rozpoczęciem roku akademickiego bez pozwolenia, zostali aresztowani. Zatrzymano wszystkich obecnych profesorów UJ, znajdujące się tam przypadkowo osoby, w tym trzech wykładowców Akademii Handlowej, a także zebranych w innej sali profesorów Akademii Górniczej. Osadzono ich najpierw wwięzieniu na Montelupich, a potem przewieziono do obozu koncentracyjnego w Sachsenhausen.
Niemieccy okupanci nie oszczędzali często wiekowych i schorowanych naukowców. Pierwszy z nich, profesor Akademii Górniczej, Antoni Meyer zmarł 24 grudnia 1939. Cztery dni później zmarł były rektor UJ Stanisław Estreicher. W następnych tygodniach zmarli m.in. zoologMichał Siedlecki, anatom Kazimierz Kostanecki, historyk literatury Ignacy Chrzanowski.
Po międzynarodowych protestach (w tym Benito Mussoliniego) 101 uwięzionych w wieku ponad 40 lat zostało 8 lutego 1940 r. zwolnionych. Wielu z nich wycieńczonych warunkami obozowymi wkrótce zmarło.
Ofiarami Sonderaktion Krakau byli m.in.:
- Józef Archutowski
- Henryk Batowski
- Andrzej Bolewski
- Arnold Bolland
- Antoni Bystrzonowski
- Ignacy Chrzanowski
- Jan Dąbrowski
- Tadeusz Dobrowolski
- Karol Dziewoński
- Stanisław Estreicher
- Stanisław Gąsiorowski
- Tadeusz Glemma
- Franciszek Górski
- Jan Gwiazdomorski
- Adam Zdzisław Heydel
- Antoni Maria Emilian Hoborski
- Zdzisław Jachimecki
- Stanisław Klimecki
- Władysław Konopczyński
- Kazimierz Kostanecki
- Tadeusz Jan Kowalski
- Stanisław Kutrzeba
- Kazimierz Lepszy
- Joachim Metallmann
- Tadeusz Lehr-Spławiński
- Michał Marian Siedlecki
- Jerzy Smoleński
- Leon Sternbach
- Stanisław Urbańczyk
- Józef Wolski